Dĩn thuộc nhóm côn trùng có vòng đời biến thái hoàn toàn. Vòng đời của dĩn phát triển qua 4 giai đoạn: trứng, ấu trùng, thanh trùng và dĩn trưởng thành. Dĩn đẻ trứng ở những nơi có nhiều mùn đất, rác thải, lá cây mục nát, đất ẩm, hốc cây, vũng bùn... Dĩn hoạt động phụ thuộc vào các yếu tố tự nhiên như ánh sáng, tốc độ gió, mưa, nắng...Chỉ có Dĩn cái là hút máu, nó có thể hút máu người, gia súc hoặc máu muỗi (Anopheles).

Cách phòng chống dĩn hút máu

Dĩn rất giống muỗi nhưng nhỏ hơn, kích thước 1-2 mm, có vòi ngắn và không có vẩy. Dĩn có màu nâu đen, chân dài, trên cách có lông. Dĩn đẻ ở nơi có nhiều mùn, rác, lá cây mục nát, đất ẩm, hốc cây, bùn …

Hoạt động của Dĩn phụ thuộc vào ánh sáng, tốc độ gió, mưa, nắng … Có loài thì hút máu vào ban đêm (các loài thuộc Chi Culiciodes) – các loài này phổ biến ở Việt Nam; có loài hút máu vào ban ngày (Chi Leptoconops), trời càng nắng chúng hút máu càng mạnh; còn các loài thuộc Chi Lashiohelea thường hút máu vào buổi sáng hoặc lúc không có ánh nắng. Đặc biệt khi có cơn giông, Dĩn xuất hiện thành từng đám ở ngoài trời hoặc xâm nhập vào nhà hút máu; thường thấy chúng bay thành đám quanh đầu và chích đốt vào mặt, phần lớn Dĩn đều có tập tính ưa thích đốt mồi ngoài nhà, gây nên sự phiền hà cho sinh hoạt của con người. Dĩn đốt gây cảm giác ngứa, khó chịu, có thể nổi mẫn, dị ứng. Do kích thước cơ thể của Dĩn nhỏ, nên nó có thể luồn vào kẽ tóc, chui qua màn ngủ để hút máu, gây ngứa ngáy, mất ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe. Ở Châu Phi, Dĩn truyền một số mầm bệnh như: giun chỉ, viêm não … Nhưng ở Việt Nam, vai trò truyền bệnh của Dĩn chưa được xác định.

Cách phòng chống dĩn hút máu như thế nào?

Đến nay chưa có biện pháp phòng chống dĩn một cách hiệu quả. Tuy nhiên, việc bảo vệ cá nhân sẽ giúp chúng ta giảm sự tiếp xúc vơi dĩn chích đốt. Vì có vòi ngắn nên dĩn không thể chích đốt xuyên qua quần áo được và do có kích thước nhỏ nên dĩn có thể dễ dàng chui qua các loại màn ngủ thông thường; Vì thế, để phòng tránh dĩn chích đốt, chúng ta có thể mặc quần áo dài, không nên ở trần, có thể dùng các loại hóa chất xua côn trùng thông thường nếu có hoạt động hoặc điều kiện làm việc ở ngoài trời và những nơi có nhiều dĩn hoạt động, để phòng dĩn bay thành đám quanh đầu, chích đốt máu, gây phiền hà; cần gội đầu, tắm rửa vệ sinh hằng ngày. Ngoài ra, chúng ta có thể phòng chống dĩn bằng cách dùng các hóa chất xua diệt côn trùng, hoặc dọn dẹp vệ sinh quanh nhà ở, chuồng gia súc, nơi tắm giặt… để triệt phá nơi sinh đẻ của dĩn. Khi bị dĩn đốt, chúng ta có thể lấy dấm ăn hoặc nước muối sinh lý bôi vào vết đốt ngay khi mới bị đốt hoặc nhìn thấy nó vừa bị phồng để chống bị nổi cục ngứa.